ZER DA?
Gaindotazioaz ari garenean, goi-mailako ikas-gaitasunak dituzten
pertsonei egiten diegu erreferentzia. Gaindotazioa bi eratakoa izan daiteke,
orokorra edo espezifikoa. Adibidez, subjektu batek matematikarako dohain
bereziak izan ditzake eta aldi berean, hizkuntza bezalako ikasgaietan gaitasun
arruntak izan.
Goi mailako ikasle horien ezaugarriak identifikatzeko orduan, beraien jokabideetan jartzen da arreta. Hauek dira jokabide horietako batzuk:
- Adimen-gaitasuna: Ikakseta autonomoa garatzen dute, jakintza berriak erraz barneratzen dituzte eta ahozko komunikazio elaboratua dute.
- Sormendu edo pentsamendu dibergentea: Pentsamendu independientea izaten dute, ekimenerako gaitasuna eta arazoak beraien kabuz konpontzeko joera.
- Mugikortasun eta adierazpen gaitasuna: Kirol adarren batean oso errendimendu ona, kontzentrazio, konstantzia eta motibazioa izaten dute eta musikarako talentu berezia.
- Ikasketarako gaitasuna: Ikasketetan errendimendu ona izaten dute eta gogoko gaietan azkar kontzentratzen dira. Asmo handiak izaten dituzte.
- Gizarte gaitasuna: Ingurukoen azalean jartzeko eta ikuspuntu arrazionala izateko gaitasuna. Autoestima handia.
- Gizarte gaitasuna: Ingurukoen azalean jartzeko eta ikuspuntu arrazionala izateko gaitasuna. Autoestima handia.
HEZKUNTZA ESKU-HARTZEA
Gaitasun handiak dituzten ikasleei
erantzuteko estrategia orokor desberdinak erabili behar dira: hezkuntza-mailak
bizkortu edo aurreratzea, curriculumaren gaitasunen eta egokitzapenen araberako
taldekatzea.
Ikasle horien hezkuntza egokia
lortzeko ahaleginean, hiru esku-hartze eredu dsberdindu ditugu:
- Bizkortze programa.
- Taldekatze berezia eskatzen duten
programak.
- Aberasketa-programak edo curriculuma
egokitzeko programak.
Gaindotazioa duten ikasleen hezkuntza
premiei erantzuteko baliatuko diren estrategiak ikasleen ezaugarrien arabera
egokitu aurretik, oinarrizko alderdi batzuk aintzat hartu behar dituzte
hezkuntza erantzuna emateaz arduratuko diren adituak. Hezkuntza erantzun egokia
emateko lehentasuna duten alderdiei arreta jarri beharko zaie, hala nola,
ikaskuntza autonomoa egiten duten, berezko jakinmina eta sormenezko
pentsamendua badauzkaten, adierazpen eta komunikazio modu ugari erabiltzen
dituzten, iritzi kritikoa, autokritika eta autoebaluazioa egiteko gai diren eta
azkenik, beste ikaskideekin eta inguruan dituztenekin harreman pertsonal
egokiak dituzten.
Ikaskuntza prozesua aurrera eramateko
ezarrita dauden oinarrietatik kanpo dauden ikasleentzako curriculum egokitzapenak
egin behar izaten dira. Egokitzapen horiek, ikasleak ikaskuntza prozesuaren
garai bakoitzak dituen eskakizun mailara iristen ez direnean soilik egiten
direla pentsatzeko joera egon daitekeen arren, maila horren gainetik dauden
ikasleekin ere curriculum egokitzapenak egin behar direla aipatu beharra dago.
Gaitasun handiko ikasleengan egokitu daitezkeen curriculum elementuak beste
ikasleei egokitzen zaizkien berberak dira eta alderdi hauei eragingo diete: zer
irakatsi, hau da, ikasketaren helburuak eta eskainiko zaizkien edukiak; nola
irakatsi, erabiliko diren estrategia metodologikoak; azkenik, zer eta nola
ebaluatu.
Familiaren testuingurua aintza hartu
beharreko alderdia izango da. Guraso eta eskolaren arteko harremanak ikaslearen
beharrak identifikatu eta horiei erantzun egokia emateko ukera gehiago
eskainiko ditu. Ikastetxeak izango duen esku-hartzearen berri eman beharko die
gurasoei eta hauek erabaki beharko dute horiek baliatzea edo ez baliatzea.
INFORMAZIO OSAGARRIA
INFORMAZIO OSAGARRIA
- Gaindotatuei buruzko dokumentala (Al Este de la campana de Gauss):
- Goi-mailako ikasleek izaten dituzten zailtasunen berri ematen duen bideoa:
- Hemen dauzkazue gaindotazioaren inguruan lan egiten ibiltzen den erakunde baten informazioa:
- Asociación Española para superdotados y con talento: http://www.asociacion-aest.org/
- Asocicacion de Padres de ayuda a nños sobredotados: http://madivers.webs.ull.es/ASPANS.ht
- La integración del alumno superdotado en el ámbito escolar: http://www.raco.cat/index.php/educar/article/viewFile/20701/20541
GAINDOTAZIOA